مهندسی ژنتیک جان یک دختر مبتلا به عفونت مقاوم را نجات داد - وبلاگ عینک مرکوری

به گزارش وبلاگ عینک مرکوری به نقل از انگجت، به طور معمول پزشکان برای از بین بردن ابرباکتری ها از باکتریوفاژ (ویروس های قاتل باکتری) فقط زمانی استفاده می نمایند که هیچ گزینه دیگری پیش رو نداشته باشند. یکی از دلایل این امر نیز آن است که یافتن نمونه ایده آل آن بسیار سخت است.

ممکن است ماه ها یا چند سال طول بکشد تا یک باکتریوفاژ مناسب برای این روند پیدا گردد. اما به نظر می رسد محققان روش سریع تری برای انجام این عملیات یافته اند. محققان به طور موفقیت آمیز از یک ویروس تغییر یافته ژنتیکی برای درمان عفونتی مزمن و مقاوم در بدن یک دختر نوجوان استفاده کردند.

در تابستان 2017 میلادی یک دختر 15 ساله با مسائل ریوی روبرو شد. ریه های او با کمتر از یک سوم قابلیت خود کار می کردند و او مبتلا به سیستیک فیبروسیس بود. این بیمار ژنتیکی سبب می گردد مخاط ریه را در بر گیرد و علاوه بر آن ریه همواره عفونی است.

او به مدت 8 سال آنتی بیوتیک مصرف می کرد تا دو شاخه باکتریایی مزمن را در بدن او از بین ببرند.

این بیمار پیوند ریه دریافت کرد اما چند ماه پس از آن پزشکان متوجه قرمزی در محله زخم جراحی شدند و نشانه هایی از عفونت در کبد او نیز مشاهده شد. پس از آن نشانه های عفونت باکتریایی در دستان و پاهای نوجوان نیز ظاهر شد. عفونت در بدن او منتشر شده بود و آنتی بیوتیک های سنتی نیز وضعیت او را بهتر نمی کردند. از سوی دیگر یک نوجوان پسر نیز دچار همین وضعیت شد.

به همین دلیل محققان کالج لندن در ایمیلی این دو نمونه پزشکی را به گراهام هاتفول استاد دانشگاه پیتسبورگ معرفی کردند. هاتفول بزرگترین مجموعه از فاژهای دنیا را در اختیار دارد که محققان آنها را از مناطق مختلف دنیا جمع آوری کردند.

این ایمیل سرآغاز پژوهشی شد که هاتفول و تیمش را چند ماه به خود مشغول کرد. طی مدت زمان تحقیق نوجوان پسر فوت کرد اما دختر زنده ماند.

هاتفول و تیمش سه فاژ را انتخاب کردند. در مرحله بعد محققان ژنوم های دو فاژ را مهندسی کردند تا آنها را به باکتریوفاژ تبدیل نمایند. در ژوئن 2018 میلادی پزشکان ترکیبی از این فاژ ها ساختند و روزانه دوبار آن را به بدن نوجوان تزریق کردند. پس از 6 هفته اسکن کبد نشان داد عفونت به طور کلی از بین رفته است.

اکنون یک درمان شخصی سازی شده به این نوجوان یاری نموده بهبود یابد. طی 6 ماه پس از دریافت درمان تمام ضایعات پوستی این بیمار از بین رفت و زخم مربوط به عمل جراحی او نیز از بین رفت.

این روش به درمان کامل بیمار منجر نشد اما تأثیری قابل توجه در بهبود وضعیت او داشت. در حقیقت این درمان جان دختر نوجوان را نجات داد. به هرحال عفونت تقریباً در بدن بیمار از بین رفت و او اکنون تا اندازه ای سلامت خود را بازیافته و زندگی عادی دارد. همچنین این روش درمان هیچ عوارض جانبی نداشت.

البته باید کارهای بیشتری انجام داد تا کارآمدی باکتریوفاژ های تغییر یافته ژنتیکی یا غیره معین گردد.

همچنین باید تعیین گردد این روش درمان کاملاً ایمن است. به هرحال این شواهد نشان می دهد در آینده اصلاحات ژنتیکی به درمان عفونت های مزمن یاری می نماید.

این تحقیق در نشریه نیچر منتشر شده است.